Stel je privacy voor als een persoonlijk schatkistje. Hoe vind jij het als ik de inhoud ervan doorverkoop en rijk wordt, zonder dat jij daar een cent van ziet?
Met deze metaforische kijk op privacy wil ik een invalshoek geven. Een kijk op privacy die licht schijnt op wat zich in de schaduw afspeelt. Privacy is een schatkistje en het is aan jou om die te beschermen. We moeten zelf de verantwoordelijkheid nemen.
Ik heb toch niets te verbergen, want ze weten toch alles al!
Deze dooddoeners kennen we allemaal. “Ik heb niets te verbergen” of “Ze weten toch alles al” zijn klassiekers, bedoeld om de macht uit handen te geven. Als een dief jouw auto van de oprit steelt en doorverkoopt, zeg je dan ook “Hij heeft toch alles al”?
Volgens mij gaat het niet zo zeer om “niets te verbergen hebben” maar om ethiek, normen en waarden. Grensen aangeven en eisen dat jouw grensen worden gerespecteerd. “Tot hier en niet verder” is een normale reactie op grensoverschrijdende privacyschending.
Stel je voor dat je een schatkistje hebt…
Een klein, mooi, houten schatkistje. In het kistje zit niet alleen je geld, je autosleutel of een smartphone en kleding. In het kistje zitten namelijk ook jouw gedachtes, gevoelens en jouw herinneringen. Relaties die je hebt met anderen. Zou je het dan oké vinden als ik in je kistje kijk? Mag ik de inhoud delen met anderen? Mag ik het doorverkopen, zonder dat jij daar ook maar één cent van terugziet, terwijl ik er rijk van word?
Ik volg dagelijks al jouw voetsporen!
Iedere keer dat je naar jouw schatkistje loopt, om er iets in te stoppen of juist weer uit te halen, laat je voetsporen achter. Voetafdrukken in het zand. Ik volg ze, om te kijken waar je naartoe gaat, wat je meeneemt en misschien het belangrijkste: Waar jouw kistje is! Want daar heb ik interesse in. Ik wil weten wat er in jouw kistje zit.
Die anderen willen het ook wel weten
Toevallig spreek ik met een bedrijf dat ook interesse heeft. Als ik aan hen vertel waar jij bent en wat je doet, dan krijg ik daar geld voor. Ik vertel met wie je praat zodat ze gericht kunnen luisteren. Misschien horen ze dan merknamen of productnamen, en dan krijg je reclames van deze producten op een onverwacht moment. Oh ja, deze bedrijven maken ook een profiel van je. Ze kijken net als ik mee met jouw voetsporen.
Weet je niet wat de gevolgen zijn?
Niet al deze bedrijven zijn goed. Sommigen maken producten die jij gebruikt, zoals jouw smartphone. Ze weten wat je ermee doet en hoe lang je deze gebruikt. Wanneer ze nieuwe modellen maken, geven ze jou een geforceerde update. Die maakt je toestel onbruikbaar, zodat je een nieuwe moet kopen. Het autobedrijf kijkt ook mee, want ze kunnen precies in de computer instellen dat de motor over 1500 kilometer stopt met werken. Onrealistisch? Verre van. Ze doen het, omdat jij dan geld uitgeeft aan onderhoud.
Sommige bedrijven hebben de inhoud van jouw kistje van mij gekocht, en hebben dit per ongeluk laten slingeren. Het lag zo op straat, voor de deur, in een documentje en op kleine USB-sticks bij het afval. Iemand heeft het eruit gevist en was een beetje nieuwsgierig. De persoon die jouw gegevens heeft gevonden, weet nu ook waar je bent en naartoe gaat, wat je doet en met wie, wanneer en waarom. Dat is goud waard!
Opeens krijg je een mail van een onbekend persoon. “Ik heb foto’s van je” begint de mail. “Wil je ze terug? Dan moet je mij betalen.” gaat de mail verder. “Als je mij niet betaalt, stuur ik deze foto’s naar je vrouw en kinderen. Ik ben benieuwd wat zij ervan vinden.” lees je dan. “Ik zag ook dat je bij de Nationale Bank een rekening hebt lopen.” staat erin. “Ik weet dat er criminelen in jouw buurt actief zijn. Je kunt je pasje bij mij bewaren, voor de veiligheid.”
Mij maakt het niet uit. Ik verdien geld aan jouw schatkistje en wat de ander daarmee doet, dat is niet mijn verantwoordelijkheid. Dat is jouw verantwoordelijkheid. Jij hebt mij gewoon toestemming gegeven dus ik doe niets illegaals verder, toch?
De overheid was niet blij met mijn werk…
Ze gaven mij een tik op de vingers omdat ik de inhoud van jouw schatkistje doorverkoop, maar stiekem wilden zij ook wel weten wat erin zit. Daarom heb ik ze ook toegang tot jouw schatkistje gegeven. Ze vinden het voortaan goed dat ik dat doe, want het helpt hen ook een klein beetje. Ze kunnen precies bepalen waar jij bent, aan de hand van jouw voetsporen en de inhoud van jouw kistje. Dat is goed voor de ordehandhaving.
Jij hebt de keuze en volledige controle!
Je kunt wel iets doen tegen mijn werk. Je kunt beginnen door geen toestemming te geven. Zelf ben ik heel ethisch, ik respecteer jouw grenzen. Zeg gewoon keihard NEE tegen die cookiemelding. Simpel! Ik respecteer je keuzes. Een ander doet dit helaas niet. Ook als je geen toestemming geeft, blijven ze jouw voetsporen volgen en in jouw kistje kijken. Wat jij daartegen kunt doen? Wis je voetsporen voortaan gewoon.
Veeg je voetsporen uit achter je, zodat niemand je kan volgen naar je schatkist. Dat kan bijvoorbeeld door je gegevens te verwijderen. Ik gebruik je gegevens éénmalig en jij vraagt mij deze daarna direct weer te verwijderen. Perfect plan! Verwijder je account zodat deze niet rond blijft slingeren op het internet. Je voetsporen zijn zo uitgewist.
Daarnaast kan je zorgen dat ik je niet kán volgen. Loop eens ergens anders heen, gewoon zomaar. Omdat het kan. Trek spontaan andere kleding aan tussen de reizen door. Wie jou nu nog volgt, weet echt niet meer wie je bent en waar je heengaat. Ideaal! Dat kan al met een VPN. Die maakt een pad voor jou, via een hele andere en misleidende route. Zo weet je dat je niet meer gevolgd kunt worden. Niet door mij en niet door anderen.
Lama waaien, het is genoeg zo!
Lama waaien die gegevens, of niet… Doe maar niet eigenlijk. Dat lijkt mij een beter plan.